LOB/SLB in het HBO

Op het hbo zijn studiebegeleidings- en loopbaanbegeleidingsactiviteiten veelal geïntegreerd in studieloopbaanbegeleiding (SLB). Goede begeleiding van de studie- en loopbaanoriëntatie (LOB/SLB) ondersteunt jongeren bij het maken van keuzes voor, tijdens en na de opleiding. Op deze pagina vind je informatie over de vormgeving van LOB/SLB op het hbo.

Praktijkvoorbeelden

Tools

Handreiking

Benieuwd hoe andere scholen uitvoering geven aan SLB? Laat je inspireren door deze praktijkvoorbeelden!

Maak gebruik van deze tools om SLB op jouw school te versterken.

Krijg zicht op welke facetten van belang zijn bij SLB, zodat je SLB kunt vorm geven, versterken en borgen.

Uit rapport Youngworks: Jongerenperspectief op LOB

“Netwerken is echt belangrijk omdat je op die manier een baan vindt. We doener echt te weinig mee terwijl het juist in deze fase belangrijk is. Docenten zouden hun contacten meer met ons kunnen delen, want zij hebben zelf al een waardevol netwerk opgebouwd dat wij kunnen gebruiken.”

Uit rapport Youngworks: Jongerenperspectief op LOB

Over reflectie op een activiteit: “Een gastles is wel goed. Maar ik wil erna wel een vraag kunnen stellen of nog even bespreken hoe die persoon daar is gekomen. Dan weet ik gelijk ook meer wat ik er zelf aan heb.”

Uit rapport Youngworks: Jongerenperspectief op LOB

Over reflectie-opdrachten: “Ik heb een portfolio moeten maken over mezelf. Dat was wel interessant. Maar er zat een minimumaantal woorden aan de opdracht verbonden. Dat vond ik zo stom! Waarom kan het niet gewoon kort en bondig.”

Uit rapport Youngworks: Jongerenperspectief op LOB

Over perspectief op de toekomst: “Ik vond het superspannend om een keuze te maken, want wat als je het verkeerde kiest? Het is belangrijk dat ze laten zien wat er allemaal kan in de toekomst: welke opleidingen er zijn en welke richtingen. Achteraf had ik daar meer hulp bij gewild.”

Uit rapport Youngworks: Jongerenperspectief op LOB

Over het belang van reflectie: “Ik heb een portfolio moeten maken bij het vak ‘Persoonlijk Leiderschap’. Zo ging ik echt nadenken over mezelf. In het begin vond ik het een onzinnige opdracht, omdat ik niet wist waar ik het voor deed. Maar uiteindelijk was ik er wel door geholpen. Het kan je helpen zoeken naar werk dat echt bij je past.”

HBO wet- en regelgeving

In de WHW, Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek van 8 oktober 1992, zijn houdende bepalingen met betrekking tot het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek beschreven.

De invulling van LOB/SLB wordt door iedere hogeschool en iedere opleiding verschillend omschreven, de kern is het begeleiden van studenten, bijvoorbeeld procesgericht op het bewaken van de studievoortgang, het (leren) studeren en het zelfsturend vermogen van studenten, het bijdragen aan de ontwikkeling als professional e.d.

De Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO), heeft in het beoordelingskader accreditatiestelsel hoger onderwijs Nederland een aantal standaarden opgenomen waarop wordt getoetst, hieronder twee standaarden die gelinkt kunnen worden met LOB/SLB.

Leeromgeving Standaard 4 De vormgeving van het programma zet aan tot studeren en biedt studenten de mogelijkheid om de beoogde leerresultaten te bereiken.
Begeleiding Standaard 8 De studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten bevorderen de studievoortgang en sluiten aan bij de behoefte van studenten.

LOB/SLB op de agenda

De Vereniging Hogescholen (VH) geeft aan dat goede voorlichting en studieloopbaan-begeleiding ‘aan de voorkant’ van groot belang is. Uit 'Professionals voor morgen - Strategische agenda, Vereniging Hogescholen 2019-2023':

Zet in op een heldere studiekeuzecheck en schets een beter beroepsperspectief tijdens studiedagen en op scholen. Bijvoorbeeld door dat te relateren aan concrete maatschappelijke vraagstukken en de inzet van rolmodellen.
Werk samen met werkgevers en regionale partners in de regio.
Neem als hbo je eigen verantwoordelijkheid en leg niet alleen de verantwoordelijkheid bij de student die een studiekeuze moet maken. Modificeer opleidingen zodanig dat de student wendbaar en weerbaar is voor de toekomst. En besteed in de opleidingen meer aandacht aan tech- en soft skills en ondernemerschap.

Het onderwerp loopbaanoriëntatie en -begeleiding wordt ook genoemd in de Strategische agenda hoger onderwijs en onderzoek (2019). Hierin wordt aangegeven dat “Studenten tijdens hun studie ook ruimte moeten hebben voor zelfontplooiing en brede ontwikkeling. Het uiteindelijke doel voor een student is het succesvol afronden van de studie en het behalen van een diploma”. Hierbij wordt een koppeling gemaakt tussen LOB en SLB.

Associate degree-opleiding (AD)

Een Associate degree-opleiding is een 2-jarige praktijkgerichte hbo-opleiding met een wettelijk erkend hbo-diploma. Qua niveau zit deze opleiding tussen het mbo en een hbo-bachelor in. De opleiding heeft een totale studielast van 120 studiepunten (één studiepunt is gelijk aan 28 uur studie).

Deze opleidingsvorm is in het leven geroepen om het gat te dichten tussen het mbo - en hbo-onderwijs. Een Associate degree is meer beroepsgericht dan een reguliere hbo-opleiding. Voor een Associate degree gelden dezelfde toelatingseisen als voor een reguliere hbo-opleiding. Een Ad-diploma sluit ook aan op de arbeidsmarkt. Studenten worden toegelaten wanneer zij in het bezit bent van een havo, vwo, of mbo-4 diploma.

Lees meer ver de AD-opleiding

Kwaliteitsafspraken

In het document Investeren in Onderwijskwaliteit Kwaliteitsafspraken 2019-2024 wordt gesproken over onder andere:

een betere begeleiding van studenten (hierbij gaat het over intensieve begeleiding en ondersteuning door bijvoorbeeld professioneel opgeleide tutoren, studieadviseurs, student-psychologen, student-decanen en studieloopbaanbegeleiders)
studiesucces (alle studenten die daarvoor de capaciteiten hebben moeten de kans krijgen om hun studie succesvol te starten en te voltooien).

Iedere hogeschool maakt zijn eigen kwaliteitsafspraken. De kwaliteitsafspraken worden door de NVAO beoordeeld. Om de kwaliteitsafspraken te realiseren zetten de instellingen studievoorschotmiddelen in.

Meer informatie:

Kwaliteitsafspraken, Vereniginghogescholen.nl
Kwaliteitsafspraken per hogeschool Rijksoverheid

Vanuit de overheid en verschillende onderwijs gelieerde organisaties wordt onderschreven dat het begeleiden van studenten richting het hbo en het begeleiden van studenten op het hbo belangrijk is voor studentsucces. Zowel SLB als LOB zijn mogelijke invullingen voor het begeleiden van studenten op het hbo.

Toezicht op het hbo

De NVAO bewaakt de kwaliteit van hogescholen en universiteiten. De NVAO geeft een keurmerk aan de opleidingen wanneer zij aan de eisen van basiskwaliteit voldoen (accreditatie). Dit keurmerk is 6 jaar geldig. De Inspectie van het Onderwijs (Onderwijsinspectie) houdt toezicht op het accreditatiestelsel. Het Comité van Ministers houdt toezicht op het functioneren van de NVAO. Jaarlijks wordt er een Nationale Studentenenquête gehouden, de onderdelen waarnaar wordt gekeken in te zien via het NSE dashboard van Studiekeuze123.

Jaarlijks brengt de Inspectie van het Onderwijs de Staat van het Onderwijs uit. De Staat van het Onderwijs bevat de ontwikkelingen en trends binnen het onderwijsstelsel en de onderwijssectoren. Download De Staat van het Onderwijs 2021.

Doorstromen naar het wo

Toelating

Om aan een opleiding te kunnen starten, moet je aan de toelatingseisen voldoen. Meer informatie hierover vind je op Studiekeuze123.nl.