Praktijkvoorbeelden LOB

Marieke Slootman en Sarah Uitman, onderzoekers bij Hogeschool Inholland ontwikkelden de veerkrachttool.  De veerkrachttool is een praatplaat (op papier en digitaal) die kan worden ingezet bij coachings- en begeleidingsgesprekken met jongeren vanaf 16 jaar. De veerkrachttool geeft jongeren inzicht in hun steunsysteem: welke hulpbronnen kan ik inzetten bij een specifieke uitdaging of vraag?  

“Hoe veerkrachtiger je functioneert, hoe beter je kunt omgaan met tegenslagen en dus hoe beter je je kunt ontwikkelen”, zegt Marieke Slootman. “Veerkracht wordt vaak als een individueel kenmerk gezien, je hebt het of je hebt het niet. Wij hanteren een andere visie op veerkracht: het zit niet alleen in jezelf, maar ook in je omgeving en die twee factoren versterken in interactie je veerkracht. Bij onze veerkrachtbenadering ligt de nadruk op wat jongeren zelf in huis hebben om met tegenslagen om te gaan en sluiten we aan bij hun behoefte aan regie en autonomie. We gaan er vanuit dat iedere jongere een uniek eigen dynamisch steunsysteem heeft, waarbinnen verschillende hulpbronnen samenwerken. Als je dit gegeven meeneemt bij begeleidingsgesprekken verleg je de focus van probleemgestuurd naar regie op het eigen proces en sluit je nog beter aan bij de belevingswereld van jongeren. Het gaat er bij onze praatplaat om dat jongeren zich bewust worden van de aanwezigheid van hun hulpbronnen en die vervolgens kunnen inzetten bij een specifieke hulpvraag. Onze praatplaat geeft tools om de hulpbronnen – het steunsysteem – in kaart te brengen.

De praatplaat is onderverdeeld in drie cirkels, waarmee we in de binnenste cirkel beginnen bij de individuele veerkrachtbronnen: wat heb je zelf in huis? De volgende cirkel gaat over de relationele veerkrachtbronnen: welke mensen staan dichtbij je, zoals bijvoorbeeld ouders, vrienden of een specifieke docent. De derde cirkel gaat over contextuele hulpbronnen, daarmee kijken we nét iets verder. Het kan dan gaan om individuen, maar ook om zaken als bijvoorbeeld de sportvereniging of om bronnen van spiritualiteit en kracht. Als deze drie soorten hulpbronnen in kaart zijn gebracht kan er vervolgens worden gewerkt aan de vraag hoe deze hulpbronnen kunnen worden ingezet bij de specifieke hulpvraag.

We hebben met collega’s zowel een papieren als een interactieve praatplaat ontwikkeld. De interactieve praatplaat, die we samen met de Stichting Augeo hebben ontwikkeld, heeft wat meer functies. 
Als (loopbaan)begeleider kun je de praatplaat inzetten bij allerlei vragen over studiekeuze, zoals bijvoorbeeld over de keuze voor een specifieke opleiding of bij selectie. Jongeren kunnen de praatplaat ook voor zichzelf gebruiken en zich zo bewust worden van hun eigen unieke steunsysteem.”

________________________________________________

TIPS

• Op de praatplaat vind je een uitgebreide toelichting over het gebruik van de praatplaat en over veerkracht in het algemeen. Het gesprek dat de begeleider met de jongere heeft kan verschillende doelen dienen, bijvoorbeeld kennismaking, bewustwording, signalering of ondersteuning.