Je (vmbo)profiel al kiezen aan het eind van klas 1
Leg de focus in ieder leerjaar op het kennismaken met de beroepspraktijk en ervarend leren!
Op Beroepencollege de Swaef in Rotterdam-Zuid krijgen alle leerlingen vanaf de start van leerjaar 1 acht uur per week les in de vijf beroepsgerichte profielen die de school aanbiedt. Aan het eind van het eerste jaar kiezen de leerlingen welk profiel het best bij ze past en gaan ze dit profiel verder verkennen in leerjaar 2.
Peter van de Minkelis, docent economie en decaan op De Swaef, vertelt hoe dit concept werkt.
“Beroepencollege de Swaef is een van de locaties van de Scholengroep Driestar-Wartburg en wij zijn binnen deze groep een échte vmbo-locatie met drie leerwegen: de basisberoepsgerichte-, de kaderberoepsgerichte- en de gemengde leerweg. De theoretische leerweg hebben we als scholengroep ook, maar die is op een andere locatie gehuisvest.
Op De Swaef kun je kiezen uit vijf profielen: BWI, PIE, M&T, Z&W en E&O. Binnen het onderwijs op onze school ligt de focus in ieder leerjaar op kennismaken met de beroepspraktijk en ervarend leren. Al in leerjaar 1 voer je opdrachten uit zoals je dat ook in de bovenbouw van het beroepsgerichte onderwijs doet.
We zijn dit onderwijsconcept gestart in een periode waarin ons leerlingenaantal terugliep en we kunnen nu – terugkijkend – zeggen dat dit een heel succesvolle aanpak is geweest! Leerlingen die zich inschrijven voor onze school kiezen echt heel bewust voor ons beroeps- en ervaringsgerichte programma. Het is zelfs zo dat veel van onze leerlingen uit de gemengde leerweg een hele bewuste keuze hebben gemaakt voor deze leerweg bij ons op school en dus niet voor de theoretische leerweg hebben gekozen.
Al vanaf dag 1 in leerjaar 1 beginnen we met de voorbereiding op de profielkeuze: welke profielen zijn er en wat ga je dit leerjaar doen en leren? Alle vijf de profielen worden het hele jaar door binnen een contextrijk en praktisch programma aangeboden in twee dagdelen per week in de lessen ‘Mijn beroep’. Leerlingen doen binnen deze lessen ervaring op binnen alle vijf de profielen, ongeacht hun voorkeur. Halverwege het jaar – in februari – maken de leerlingen de voorlopige balans op. Er vindt dan een mol-gesprek plaats dat gaat over alle aspecten van het schoolleven en dus ook over de profielkeuze: welke profielen hebben jouw voorkeur, binnen welk profiel ben je denk je het meest op je plek?
Na de voorjaarsvakantie krijgen de leerlingen een thuisopdracht mee. Deze opdracht is ontworpen op basis van filmpjes die de collega’s hebben gemaakt over de vijf profielen. Zo krijgen de leerlingen en de ouders dus nog een keer informatie over alle profielen en wordt er thuis ook nog een keer overgesproken.
Op een avond in april komen de leerlingen dan samen met een van de ouders naar school. Samen gaan ze bij het voorlopig gekozen profiel aan de slag. Dat is ontzettend leuk om te zien! Het is een opdracht die je echt samen moet uitvoeren, bijvoorbeeld een moeder en dochter die samen aan een auto moeten sleutelen, iets dat voor de moeder soms even wennen is! Na de praktische opdracht gaan leerlingen met hun ouder/verzorger naar het lokaal van de mentor om in gesprek te gaan over hun ervaringen bij de praktische opdracht van die avond. Heel boeiend om te zien hoe leuk zowel de leerling als de ouder de samenwerkingsopdracht vaak hebben ervaren. Na deze avond maken de leerlingen de keuze voor hun profiel.
Natuurlijk is er altijd een klein deel van de leerlingen dat nog twijfelt. Deze leerlingen krijgen extra begeleiding en aandacht in leerjaar 2, want natuurlijk hebben ze gewoon het recht om tot het eind van klas 2 een ander profiel te kiezen. Daarmee volgen we de wettelijke bepaling rondom profielkeuze. In klas 2 krijgen de leerlingen acht uur per week les in het gekozen profiel in de lessen ‘Mijn beroep’. Ook dan is er aandacht voor de evaluatie van deze lessen, zoals bij het mol-gesprek halverwege het jaar of bij een gesprek met de mentor. Het mooie is dat in de bovenbouw verreweg de meeste leerlingen nog steeds tevreden zijn met hun profielkeuze.
Als leerlingen niet tevreden zijn, dan zijn dat doorgaans de leerlingen die niet bij ons in de onderbouw hebben gezeten, maar zijn ingestroomd. Deze leerlingen hebben niet kunnen kiezen op basis van de ervaringen die onze leerlingen in de onderbouw opdoen, en dat blijkt dus veel moeilijker te zijn!”
_________________________________________
TIPS:
- Een mol-gesprek geeft leerlingen de regie en focus bij de profielkeuze.
- Zorg voor een doorlopende leerlijn in klas 1 en 2 en daarna in de bovenbouw.
- Betrek ouders bij de profielkeuze door thuisopdrachten in te zetten en interactieve ouderavonden te organiseren.
_________________________________________
Meer weten?
Contactpersoon
Peter van de Minkelis, apvandeminkelis@driestarwartburg.nl